شاید تا به حال به تفاوت های موجود در دو مقوله روشنایی و نورپردازی فکر نکرده باشید. و حتی فکر کرده اید که این دو مبحث با هم تفاوتی ندارند و به راحتی از آن عبور کرده اید. در این مقاله قصد داریم تا شما را با تفاوت های روشنایی و نورپردازی آشنا کنیم.
ما به شما می گوییم که این دو مبحث کاملا متفاوت و مربوط به هم می باشند. و شباهت هایی هم بین آن ها مشاهده می شود. اساسا زمانی از کلمه “روشنایی” استفاده می کنیم که هدف ما دیدن اجسام با استفاده از نور است. برای مثال زمانی که در یک اتاق تاریک باشیم و چیزی قابل دیدن نباشد ما با استفاده از یک لامپ، چراغ، یک شمع و … میتوانیم که اجسام را مشاهده کنیم.
مثال دیگری که میتوانیم نام ببریم روشنایی یک جاده در هنگام شب که با استفاده از نور قادر به دیدن جاده و علائم و … می شویم. اما در مقابل هنگامی از نور بخواهیم به عنوان یک هنر در جهت زیبایی بخشیدن به محیط های مختلف استفاده کنیم وارد مقوله “نورپردازی” می شویم.
برای مثال بخواهیم یک ساختمان همچون یک ستاره درخشان در شب بدرخشد و توجه همه را به خود جلب کند. شباهتی که بین این دو مبحث وجود دارد این است که دو جنبه بسیار مهم در علم نور می باشند. در ادامه روشنایی و نورپردازی را به صورت علمی تر و دقیق تر تعریف می کنیم.
روشنایی
با استفاده از نور و استاندارد های لازم تمام اجسام ( اعم از اجسام ریز و درشت ) قابل مشاهده باشند. اساسا برای مشاهده اجسام از نور طبیعی و یا لامپ و … استفاده می کنند تا در هنگام تاریکی با اجسام برخورد نکنند و دچار صدمه و یا آسیب نشوند. در یک ساختمان و یا یک مکان برای روشنایی لازم از تعداد مناسبی لامپ استفاده می شود. در محیط هایی کاری هم برای بالا بردن بهره وری کار معمولا محیط باید دارای نور کافی و روشنایی لازم باشد. در این صورت با استفاده از پنجره ها نور طبیعی را مورد استفاده قرار می دهند.
نورپردازی
در نورپردازی یک محیط علاوه بر روشن کردن محیط به جنبه هنر آن هم توجه زیادی می شود. معمولا برای نورپردازی یک محیط از المان های مختلف و زیادی استفاده می کنند تا محیط مورد نظر زیبایی منحصر به فردی به خود بگیرد. اگر نورپردازی انجام شده به درستی انجام شود و استاندارد های لازم رعایت شود می توانید شاهده یک محیط منحصر به فرد باشید که چشم هر بیننده ای را به خود جلب می کند. برای مثال برای نور پردازی نمای ساختمان ها از پرژکتور ها و وال واشر های مخصوصی استفاده می کنند که نمای ساختمان بسیار خاص و جذاب می شود.
شباهت های روشنایی و نورپردازی
- تکنولوژی پایه مورد استفاده در این دو مقوله یکسان می باشد. به همین دلیل هر دو سیستم مصرف انرژی پایینی دارند.
- هر دو سیستم موجود می توانند که به صورت DC و AC اجرا شوند.
- شباهتی که بین این دو مبحث وجود دارد این است که دو جنبه بسیار مهم در علم نور می باشند.
تفاوت های بین دو واژه روشنایی و نورپردازی
با توجه به آن چه که گفته شد اطلاعات کافی راجع به روشنایی و نورپردازی به دست آوردید. حالا کمی تخصصی تر تفاوت های آن ها را بین می کنیم.
اولین تفاوتی که می توان نام برد این است که روشنایی یک مفهوم کمی می باشد. اما با توجه به پیشرفت های روز افزون نور و روشنایی می توان گفت که نورپردازی یک علم کمی و کیفی است که تمام طراحان و هنرمندان به منظور وضوح بصری، حفظ حریم شخصی در فضا، ادارک بهتر فضا، آرامش بیشتر، ترغیب برای حضور و ماندگاری ببیشتر مخاطب در مکان و … از آن استفاده می کنند.
روشنایی
روشنایی یعنی هنگامی که به میزان استاندارد از نور احتیاج باشد که با توجه به محیط مورد نظر رنگ و دما و طیف نوری تعیین می شود. در صورتی که نورپردازی یعنی استفاده از ایده ها و خلاقیت برای برجسته نشان دادن یک مکان که توجه همگان را به خود جلب کند.
معمولا روشنایی در مکان هایی که معمولا انسان ها در آن وجود داشته باشد، استفاده می شود. برای مثال مکان هایی همچون ورزشگاه، محیط کار، هنگام مطالعه و … در صورتی که نورپردازی در مکان هایی انجام می شود که محل رفت و آمد را نشان ها باشد و بتواند جلب توجه کند. برای مثال فروشگاه ها که باید مشتریان را جذب کنند، بخش هایی از شهر که باید جلب توجه کنند و یا تزئین درختان و …
طیف رنگی
تفاوت بعدی که می شود راجع به آن صحبت کرد طیف رنگی است. معمولا در روشنایی از طیف رنگی بین رنگ سفید و زرد یعنی ( سفید طبیعی، سفید سرد و یا سفید گرم ) استفاده می کنند. اما در نورپردازی علاوه بر رنگ هایی که ذکر شد از طیف وسیعی از رنگ های سبز، قرمز، آبی و ترکیباتی از آن ها استفاده می شود. که علاوه بر روشنایی به جذابیت و زیبایی هر چه بیشتر در محیط می افزاید.
معمولا در روشنایی نور ها دارای ثبات می باشند. در صورتی که نورپردازی ها به صورتی طراحی می شوند که نور خروجی بتواند تغییر کند. برای مثال استفاده از RGB ها یا این که سیستم نورپردازی را به صورتی طراحی کنند که رنگ های متفاوتی داشته باشند و به صورت انیمیشنی رنگ ها تغییر کنند مانند سیستم های DMX.
سیستم های نورپردازی LED پیچیده تر از سیستم های روشنایی می باشند.
سخن پایانی
با توجه به آن چه گفتیم زمانی که بحث مشاهده اشیاء و اجسام باشد، روشنایی مد نظر است و مقولع روشنایی به دیدن ختم میشود. در صورتی که نورپردازی یعنی با استفاده از نور از دیدن محیط و مکان لذت ببرید. برای مثال در یک فروشگاه برای جذب مشتری از نورپردازی استفاده می شود. همچنین قسمت های مختلف را به صورت استاندارد نورپردازی می کنند و زیبایی بی نظیری را ایجاد می کنند. این کار باعث ترغیب مشتری به خرید از فروشگاه می شود.